افزایش طول عمر با ۶ راز جادویی طب سنتی: آیا شما هم از آن‌ها خبر دارید؟

در دوران سالمندی، یکی از مهم‌ترین دوره‌های زندگی، تغییرات فیزیکی و روانی متعددی رخ می‌دهد که نیازمند دقت و توجه ویژه است. از کاهش حرارت غریزی بدن گرفته تا تغییرات در تغذیه و خواب، این دوران مستلزم اتخاذ تدابیر بهداشتی مناسب برای حفظ سلامت و نشاط است. دکتر ارمغان السادات کیهان مهر، متخصص طب ایرانی، به‌طور جامع به بررسی چگونگی سپری‌کردن این دوران باکیفیت بالا پرداخته و راهکارهای موثری را برای مراقبت از سلامت جسم و روح در این سنین ارائه می‌دهد.

طبقه‌بندی مراحل زندگی در طب سنتی

دکتر ارمغان السادات کیهان مهر، متخصص طب ایرانی، توضیح می‌دهد که در طب سنتی ایران، زندگی به چهار مرحله‌ رشد، جوانی، میانسالی و سالمندی (شیخوخیت) تقسیم می‌شود. هرکدام از این مراحل دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که با رعایت اصول و تدابیر بهداشتی مناسب می‌توان دوران زندگی را به بهترین شکل ممکن سپری کرد. از 60 سالگی به بعد، فرد وارد دوران سالمندی می‌شود؛ مرحله‌ای که با کاهش حرارت غریزی و افت انرژی همراه است.

حرارت غریزی و اهمیت حفظ آن

یکی از ویژگی‌های بارز دوران سالمندی، کاهش حرارت غریزی بدن است. هر فرد با سطحی از انرژی حیات متولد می‌شود که در سال‌های ابتدایی زندگی به اوج می‌رسد و به‌تدریج کاهش می‌یابد. این انرژی همان حرارت غریزی است که عامل حیاتی و محرک اصلی فعالیت‌های بدن به‌شمار می‌رود. دکتر کیهان مهر تأکید می‌کند که رعایت تدابیر حفظ الصحه، نظیر تغذیه مناسب، خواب کافی و مدیریت استرس، می‌تواند حافظ این حرارت باشد. از سوی دیگر، سبک زندگی ناسالم، تغذیه نادرست، کم‌تحرکی و استرس مداوم منجر به هدررفت و کاهش زودهنگام این انرژی حیاتی خواهد شد.

مزاج سرد و خشک در دوران سالمندی

در طب ایرانی، دوران سالمندی با مزاج سرد و خشک همراه است؛ به‌عبارتی، بدن در این دوره به‌طور طبیعی گرما و رطوبت کمتری تولید می‌کند. این وضعیت در برخی افراد ممکن است به دلیل مشکلات گوارشی یا تجمع رطوبت نامناسب، به سردی و تری تبدیل شود. در این حالت، کاهش انرژی و حرارت بیشتر نمایان می‌شود. دکتر کیهان مهر توضیح می‌دهد که این تغییرات در برخی سالمندان به‌صورت لاغری و در برخی دیگر به‌صورت چاقی نمایان می‌شود. هرکدام از این حالت‌ها نیازمند توجه و مراقبت ویژه‌ای هستند تا تعادل در بدن حفظ شود.
همچنین شما میتوانید مقاله تاثیر یوگا در درمان اضطراب و افسردگی را نیز بخوانید

سالمندی؛ یک جریان طبیعی زیستی

دکتر کیهان مهر با تأکید بر این نکته که سالمندی یک بیماری نیست بلکه یک جریان طبیعی زیستی است، می‌گوید: «در این دوران، به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی، شیوع ابتلا به بیماری‌ها افزایش می‌یابد، اما با رعایت تدابیر مناسب می‌توان این دوران را با سلامت و نشاط سپری کرد.»

تأثیر سبک زندگی بر طول عمر

مطالعات نشان می‌دهد که سبک زندگی نقشی قوی‌تر از ژنتیک در افزایش طول عمر دارد. طب ایرانی نیز به رعایت شش اصل مهم برای داشتن زندگی سالم در دوران سالمندی تأکید دارد. از آنجایی که مزاج سالمندان عمدتاً سرد و خشک است، هوایی مشابه بهار (گرم و مرطوب) برای آن‌ها مناسب است. این اصل شامل محیط زندگی، چیدمان خانه و جریان هوای مطلوب در محل سکونت است. همچنین، توصیه می‌شود سالمندان در انزوا قرار نگیرند و از محیط‌های شاد و پرانرژی بهره‌مند شوند.

تغذیه سالم در دوران سالمندی

دکتر کیهان مهر توصیه می‌کند که سالمندان از مصرف غذاهای با طبع سرد پرهیز کنند. غذاهای سریع‌الهضم و مقوی، مناسب این گروه سنی هستند و بهتر است در حجم کم و به دفعات مصرف شوند. از مصرف سردیجات مانند ماست، دوغ و خیار پرهیز کرده و به‌جای آن، مصرف گوشت گوسفند و پرندگان، تخم‌مرغ عسلی، آش‌ و سوپ‌های ساده، نخودآب و آبگوشت توصیه می‌شود. این غذاها نه‌تنها تأمین‌کننده انرژی هستند بلکه به حفظ حرارت غریزی بدن نیز کمک می‌کنند.

تدابیر خواب و بیداری

کیفیت خواب در سالمندان به‌دلیل بیماری‌ها و مشکلات اضطرابی کاهش می‌یابد. توصیه می‌شود این افراد شام را در اوایل شب میل کرده و زودتر به خواب بروند. نوشیدن شیر گرم قبل از خواب می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند. همچنین، طول خواب شبانه در سالمندان کاهش می‌یابد که این امر به تفاوت‌های مزاجی افراد بستگی دارد.

اهمیت ورزش و فعالیت بدنی

ورزش منظم و ماساژ بدن با روغن بنفشه یا بادام در هنگام صبح به افزایش حرارت غریزی کمک می‌کند. فعالیت‌های هوازی مانند پیاده‌روی به‌عنوان یک ورزش مناسب برای سالمندان توصیه می‌شود. البته، هر فرد باید با توجه به شرایط جسمانی خود نوع و میزان ورزش را انتخاب کند تا از بروز آسیب‌های جسمانی جلوگیری شود.

پیشگیری از یبوست در سالمندان

یبوست یکی از مشکلات شایع در دوران سالمندی است. دکتر کیهان مهر تأکید می‌کند که تغذیه سالم، مصرف ملین‌های طبیعی مانند انواع آش و سوپ، فعالیت بدنی منظم و پرهیز از مصرف مواد یبوست‌زا می‌تواند به پیشگیری و درمان یبوست کمک کند.

حفظ نشاط و شادابی

رابطه داشتن با اطرافیان، به‌ویژه فرزندان، نوه‌ها و دوستان، تأثیر بسزایی در حفظ نشاط و شادابی سالمندان دارد. همچنین، داشتن تفریحات متنوع و انجام فعالیت‌های ذهنی مانند مطالعه و حل جدول می‌تواند به افزایش نشاط کمک کند. از لحاظ تغذیه‌ای، مصرف خوراکی‌هایی مانند گلاب، بهارنارنج، فالوده سیب، زعفران، بیدمشک، سیب و به، به حفظ نشاط و شادابی کمک می‌کند.

جمع‌بندی

دوران سالمندی بخشی از چرخه طبیعی زندگی است که با تغییرات متعددی همراه است. اما با رعایت تدابیر طب ایرانی، تغذیه مناسب، خواب کافی، فعالیت بدنی منظم و حفظ ارتباطات اجتماعی، می‌توان این دوران را با سلامت و نشاط سپری کرد. دکتر ارمغان السادات کیهان مهر با تأکید بر اهمیت این تدابیر، راهنمایی‌های ارزشمندی برای داشتن زندگی باکیفیت در سنین بالا ارائه می‌دهد.